ΠΠ΅ΡΠΊΠ°: var
var
ZSE Zagreb Stock Exchange ΠΈ VAR ΡΡΠΎΠΈΠΌΠΎΡΡΠΈ ΠΏΠΎΠ΄ ΡΠΈΡΠΊΠΎΠΌ Π² ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅ΠΊΡΡΠ΅ ΠΊΡΠΈΠΏΡΠΎΠ²Π°Π»ΡΡΡ
Π£Π·Π½Π°ΠΉΡΠ΅ ΠΎ ΡΠΎΠ»ΠΈ ΠΠ°Π³ΡΠ΅Π±ΡΠΊΠΎΠΉ ΡΠΎΠ½Π΄ΠΎΠ²ΠΎΠΉ Π±ΠΈΡΠΆΠΈ (ZSE) Π² ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅ΠΊΡΡΠ΅ ΠΊΡΠΈΠΏΡΠΎΠ²Π°Π»ΡΡ ΠΈ ΠΎ ΡΠΎΠΌ, ΠΊΠ°ΠΊ ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΠΎΠ²Π°ΡΡ ΡΠ΅Π½Π½ΠΎΡΡΡ ΠΏΠΎΠ΄ ΡΠΈΡΠΊΠΎΠΌ (VAR) Π΄Π»Ρ ΠΎΡΠ΅Π½ΠΊΠΈ Π΅Π΅ ΠΏΠΎΡΠ΅Π½ΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΡΡ ΡΠΈΡΠΊΠΎΠ² ΠΈ Π²ΡΠ³ΠΎΠ΄. ΠΡΡΠ»Π΅Π΄ΡΠΉΡΠ΅ ΡΠ²ΡΠ·Ρ ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ ΡΡΠ°Π΄ΠΈΡΠΈΠΎΠ½Π½ΡΠΌΠΈ ΡΠΎΠ½Π΄ΠΎΠ²ΡΠΌΠΈ Π±ΠΈΡΠΆΠ°ΠΌΠΈ ΠΈ ΡΠ°Π·Π²ΠΈΠ²Π°ΡΡΠΈΠΌΡΡ ΠΌΠΈΡΠΎΠΌ ΡΠΈΡΡΠΎΠ²ΡΡ Π²Π°Π»ΡΡ.
ΠΠΎΠ½ΠΈΠΌΠ°Π½ΠΈΠ΅ Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠΎΡΠ²ΡΠ·ΠΈ ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ ΡΠ΅Π½ΡΡΠ°Π»ΠΈΠ·ΠΎΠ²Π°Π½Π½ΠΎΠΉ Π±ΠΈΡΠΆΠ΅ΠΉ CEX ΠΈ ΡΡΠΎΠΈΠΌΠΎΡΡΡΡ Var, ΠΏΠΎΠ΄Π²Π΅ΡΠΆΠ΅Π½Π½ΠΎΠΉ ΡΠΈΡΠΊΡ Π² ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅ΠΊΡΡΠ΅ ΠΊΡΠΈΠΏΡΠΎΠ²Π°Π»ΡΡΡ
Π ΡΡΠΎΠΉ ΡΡΠ°ΡΡΠ΅ ΠΈΡΡΠ»Π΅Π΄ΡΠ΅ΡΡΡ ΠΊΠΎΡΡΠ΅Π»ΡΡΠΈΡ ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ ΡΠ΅Π½ΡΡΠ°Π»ΠΈΠ·ΠΎΠ²Π°Π½Π½ΡΠΌΠΈ Π±ΠΈΡΠΆΠ°ΠΌΠΈ ΠΈ ΡΡΠΎΠΈΠΌΠΎΡΡΡΡ ΠΏΠΎΠ΄ ΡΠΈΡΠΊΠΎΠΌ (VaR) Π² ΠΌΠΈΡΠ΅ ΠΊΡΠΈΠΏΡΠΎΠ²Π°Π»ΡΡ. Π Π½Π΅ΠΌ ΠΏΠΎΠ΄ΡΠΎΠ±Π½ΠΎ ΡΠ°ΡΡΠΌΠ°ΡΡΠΈΠ²Π°ΡΡΡΡ ΡΠ°ΠΊΡΠΎΡΡ, Π²Π»ΠΈΡΡΡΠΈΠ΅ Π½Π° VaR, ΠΈ ΡΠΎ, ΠΊΠ°ΠΊ ΠΎΠ½ΠΈ ΡΠ²ΡΠ·Π°Π½Ρ Ρ ΡΠ°Π±ΠΎΡΠΎΠΉ ΡΠ΅Π½ΡΡΠ°Π»ΠΈΠ·ΠΎΠ²Π°Π½Π½ΡΡ Π±ΠΈΡΠΆ CEX. ΠΠΎΠ»ΡΡΠΈΡΠ΅ ΠΏΠΎΠ½ΠΈΠΌΠ°Π½ΠΈΠ΅ ΡΠΈΡΠΊΠΎΠ², ΡΠ²ΡΠ·Π°Π½Π½ΡΡ Ρ ΡΠ΅Π½ΡΡΠ°Π»ΠΈΠ·ΠΎΠ²Π°Π½Π½ΡΠΌΠΈ Π±ΠΈΡΠΆΠ°ΠΌΠΈ, ΠΈ ΠΈΡ Π²Π»ΠΈΡΠ½ΠΈΡ Π½Π° Π²ΠΎΠ»Π°ΡΠΈΠ»ΡΠ½ΠΎΡΡΡ ΠΈ ΠΏΠΎΡΠ΅Π½ΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΡΠ΅ ΠΏΠΎΡΠ΅ΡΠΈ Π½Π° ΡΡΠ½ΠΊΠ΅ ΠΊΡΠΈΠΏΡΠΎΠ²Π°Π»ΡΡ.
ΠΠΎΠ½ΠΈΠΌΠ°Π½ΠΈΠ΅ Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠΎΡΠ²ΡΠ·ΠΈ ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ ΡΡΠΎΠΈΠΌΠΎΡΡΡΡ VAR ΠΏΠΎΠ΄ ΡΠ³ΡΠΎΠ·ΠΎΠΉ ΠΈ ΡΠ΅Π½ΡΡΠΎΠΌ ΠΎΠ±ΡΠ°Π±ΠΎΡΠΊΠΈ Π΄Π°Π½Π½ΡΡ Π±Π΅Π·ΠΎΠΏΠ°ΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ SDC Π² ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅ΠΊΡΡΠ΅ ΠΊΡΠΈΠΏΡΠΎΠ²Π°Π»ΡΡΡ
Π ΡΡΠΎΠΉ ΡΡΠ°ΡΡΠ΅ ΠΈΡΡΠ»Π΅Π΄ΡΠ΅ΡΡΡ Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠΎΡΠ²ΡΠ·Ρ ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ VAR Value-at-Risk ΠΈ SDC Security Data Center Π² ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅ΠΊΡΡΠ΅ ΠΊΡΠΈΠΏΡΠΎΠ²Π°Π»ΡΡΡ. ΠΠ½ ΡΠ³Π»ΡΠ±Π»ΡΠ΅ΡΡΡ Π² ΠΏΠΎΠ½ΠΈΠΌΠ°Π½ΠΈΠ΅ ΡΠΎΠ³ΠΎ, ΠΊΠ°ΠΊ ΠΎΡΠ΅Π½ΠΊΠ° ΡΡΠΎΠΈΠΌΠΎΡΡΠΈ ΠΏΠΎΠ΄ ΡΠΈΡΠΊΠΎΠΌ ΠΌΠΎΠΆΠ΅Ρ ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΠΎΠ²Π°ΡΡΡΡ Π΄Π»Ρ ΠΎΡΠ΅Π½ΠΊΠΈ ΡΠΈΡΠΊΠ° ΠΈΠ½Π²Π΅ΡΡΠΈΡΠΈΠΉ Π² ΠΊΡΠΈΠΏΡΠΎΠ²Π°Π»ΡΡΡ ΠΈ ΠΊΠ°ΠΊ ΡΠ΅Π½ΡΡΡ ΠΎΠ±ΡΠ°Π±ΠΎΡΠΊΠΈ Π΄Π°Π½Π½ΡΡ SDC ΠΈΠ³ΡΠ°ΡΡ ΡΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΡ ΡΠΎΠ»Ρ Π² ΠΎΠ±Π΅ΡΠΏΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΠΈ Π±Π΅Π·ΠΎΠΏΠ°ΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ ΡΡΠ°Π½Π·Π°ΠΊΡΠΈΠΉ ΠΈ Ρ ΡΠ°Π½Π΅Π½ΠΈΡ ΠΊΡΠΈΠΏΡΠΎΠ²Π°Π»ΡΡΡ.
ΠΠ·Π°ΠΈΠΌΠΎΠ΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΠ΅ ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ Π΄ΠΎΠΊΠ°Π·Π°ΡΠ΅Π»ΡΡΡΠ²ΠΎΠΌ ΡΠ°Π±ΠΎΡΡ PoW ΠΈ VaR ΡΡΠΎΠΈΠΌΠΎΡΡΠΈ ΠΏΠΎΠ΄ ΡΠΈΡΠΊΠΎΠΌ Π² ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅ΠΊΡΡΠ΅ ΠΊΡΠΈΠΏΡΠΎΠ²Π°Π»ΡΡΡ
Π ΡΡΠΎΠΉ ΡΡΠ°ΡΡΠ΅ ΠΈΡΡΠ»Π΅Π΄ΡΠ΅ΡΡΡ Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠΎΠ΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΠ΅ ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ Π΄ΠΎΠΊΠ°Π·Π°ΡΠ΅Π»ΡΡΡΠ²ΠΎΠΌ ΡΠ°Π±ΠΎΡΡ (PoW) ΠΈ ΡΡΠΎΠΈΠΌΠΎΡΡΡΡ ΠΏΠΎΠ΄ ΡΠΈΡΠΊΠΎΠΌ (VaR) Π² ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅ΠΊΡΡΠ΅ ΠΊΡΠΈΠΏΡΠΎΠ²Π°Π»ΡΡΡ. Π Π½Π΅ΠΌ ΠΎΠ±ΡΡΠΆΠ΄Π°Π΅ΡΡΡ Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠΎΡΠ²ΡΠ·Ρ ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ ΡΡΠΈΠΌΠΈ Π΄Π²ΡΠΌΡ ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅ΠΏΡΠΈΡΠΌΠΈ ΠΈ ΡΠΎ, ΠΊΠ°ΠΊ ΠΎΠ½ΠΈ Π²Π»ΠΈΡΡΡ Π½Π° Π±Π΅Π·ΠΎΠΏΠ°ΡΠ½ΠΎΡΡΡ ΠΈ Π²ΠΎΠ»Π°ΡΠΈΠ»ΡΠ½ΠΎΡΡΡ ΡΡΠ½ΠΊΠΎΠ² ΠΊΡΠΈΠΏΡΠΎΠ²Π°Π»ΡΡ. Π ΡΡΠ°ΡΡΠ΅ ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅ ΡΠ°ΡΡΠΌΠ°ΡΡΠΈΠ²Π°ΡΡΡΡ ΠΏΠΎΡΠ΅Π½ΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΡΠ΅ ΠΏΠΎΡΠ»Π΅Π΄ΡΡΠ²ΠΈΡ Π΄Π»Ρ ΠΈΠ½Π²Π΅ΡΡΠΎΡΠΎΠ² ΠΈ Π²ΡΠ΅ΠΉ ΠΊΡΠΈΠΏΡΠΎΠ²Π°Π»ΡΡΠ½ΠΎΠΉ ΡΠΊΠΎΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΡ.
ΠΡΡΠ»Π΅Π΄ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠΎΡΠ²ΡΠ·ΠΈ ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ IEO ΠΈ Var Value-at-Risk Π² ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅ΠΊΡΡΠ΅ ΠΊΡΠΈΠΏΡΠΎΠ²Π°Π»ΡΡΡ
Π ΡΡΠΎΠΉ ΡΡΠ°ΡΡΠ΅ ΠΈΡΡΠ»Π΅Π΄ΡΠ΅ΡΡΡ Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠΎΡΠ²ΡΠ·Ρ ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ ΠΏΠ΅ΡΠ²ΠΎΠ½Π°ΡΠ°Π»ΡΠ½ΡΠΌΠΈ Π±ΠΈΡΠΆΠ΅Π²ΡΠΌΠΈ ΠΏΡΠ΅Π΄Π»ΠΎΠΆΠ΅Π½ΠΈΡΠΌΠΈ (IEO) ΠΈ ΡΡΠΎΠΈΠΌΠΎΡΡΡΡ ΠΏΠΎΠ΄ ΡΠΈΡΠΊΠΎΠΌ (VaR) Π² ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅ΠΊΡΡΠ΅ ΡΡΠ½ΠΊΠ° ΠΊΡΠΈΠΏΡΠΎΠ²Π°Π»ΡΡ. Π Π½Π΅ΠΌ ΠΎΠ±ΡΡΠΆΠ΄Π°Π΅ΡΡΡ, ΠΊΠ°ΠΊ IEO ΠΌΠΎΠ³ΡΡ ΠΏΠΎΠ²Π»ΠΈΡΡΡ Π½Π° VaR ΠΊΡΠΈΠΏΡΠΎΠ²Π°Π»ΡΡ, ΠΈ ΡΠ°ΡΡΠΌΠ°ΡΡΠΈΠ²Π°ΡΡΡΡ ΠΏΠΎΡΠ΅Π½ΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΡΠ΅ ΡΠΈΡΠΊΠΈ ΠΈ Π²ΠΎΠ·ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎΡΡΠΈ, ΡΠ²ΡΠ·Π°Π½Π½ΡΠ΅ Ρ ΡΡΠΈΠΌΠΈ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΡΠΌΠΈ. ΠΠΎΠ»ΡΡΠΈΡΠ΅ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΎ ΡΡΡΠ°ΡΠ΅Π³ΠΈΡΡ Π²ΠΎΠ»Π°ΡΠΈΠ»ΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ ΠΈ ΡΠΏΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΡ ΡΠΈΡΠΊΠ°ΠΌΠΈ Π½Π° ΡΡΠ½ΠΊΠ΅ ΠΊΡΠΈΠΏΡΠΎΠ²Π°Π»ΡΡ.
ΠΡΡΠ»Π΅Π΄ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠΎΡΠ²ΡΠ·ΠΈ ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ ΠΊΡΠΈΠΏΡΠΎΠ±Π°Π½ΠΊΠΎΠΌΠ°ΡΠ°ΠΌΠΈ, ΠΊΡΠΈΠΏΡΠΎΠ²Π°Π»ΡΡΠ°ΠΌΠΈ ΠΈ VaR-ΡΡΠΎΠΈΠΌΠΎΡΡΡΡ, ΠΏΠΎΠ΄Π²Π΅ΡΠΆΠ΅Π½Π½ΠΎΠΉ ΡΠΈΡΠΊΡ
ΠΡΠΊΡΠΎΠΉΡΠ΅ Π΄Π»Ρ ΡΠ΅Π±Ρ Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠΎΡΠ²ΡΠ·Ρ ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ ΠΊΡΠΈΠΏΡΠΎΠ±Π°Π½ΠΊΠΎΠΌΠ°ΡΠ°ΠΌΠΈ, ΠΊΡΠΈΠΏΡΠΎΠ²Π°Π»ΡΡΠ°ΠΌΠΈ ΠΈ ΡΡΠΎΠΈΠΌΠΎΡΡΡΡ, ΠΏΠΎΠ΄Π²Π΅ΡΠΆΠ΅Π½Π½ΠΎΠΉ ΡΠΈΡΠΊΡ (VaR) Π² ΡΡΠΎΠΌ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠ½ΠΎΠΌ ΠΈΡΡΠ»Π΅Π΄ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠΈ. Π£Π·Π½Π°ΠΉΡΠ΅, ΠΊΠ°ΠΊ ΠΊΡΠΈΠΏΡΠΎΠ±Π°Π½ΠΊΠΎΠΌΠ°ΡΡ Π²Π»ΠΈΡΡΡ Π½Π° Π²ΠΎΠ»Π°ΡΠΈΠ»ΡΠ½ΠΎΡΡΡ ΠΈ ΡΡΠΎΠΈΠΌΠΎΡΡΡ ΠΊΡΠΈΠΏΡΠΎΠ²Π°Π»ΡΡ ΠΈ ΠΊΠ°ΠΊ VaR ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΡΠ΅ΡΡΡ Π΄Π»Ρ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΏΠΎΡΠ΅Π½ΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΡΡ ΠΏΠΎΡΠ΅ΡΡ.
ΠΡΡΠ»Π΅Π΄ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠΎΡΠ²ΡΠ·ΠΈ ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ ΡΡΠΎΠΈΠΌΠΎΡΡΡΡ VAR ΠΏΠΎΠ΄ ΡΠΈΡΠΊΠΎΠΌ ΠΈ ΠΈΡΡΠΎΡΠΈΠ΅ΠΉ ΡΠΈΡΡΠΎΠ²ΡΡ ΠΌΠΎΠ½Π΅Ρ DCS Π² ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅ΠΊΡΡΠ΅ ΠΊΡΠΈΠΏΡΠΎΠ²Π°Π»ΡΡΡ
Π ΡΡΠΎΠΉ ΡΡΠ°ΡΡΠ΅ ΠΈΡΡΠ»Π΅Π΄ΡΠ΅ΡΡΡ Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠΎΡΠ²ΡΠ·Ρ ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ VAR (ΡΠ΅Π½Π½ΠΎΡΡΡ ΠΏΠΎΠ΄ ΡΠΈΡΠΊΠΎΠΌ) ΠΈ DCS (ΠΈΡΡΠΎΡΠΈΡ ΡΠΈΡΡΠΎΠ²ΡΡ ΠΌΠΎΠ½Π΅Ρ) Π² ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅ΠΊΡΡΠ΅ ΠΊΡΠΈΠΏΡΠΎΠ²Π°Π»ΡΡΡ. Π Π½Π΅ΠΌ ΠΏΠΎΠ΄ΡΠΎΠ±Π½ΠΎ ΡΠ°ΡΡΠΌΠ°ΡΡΠΈΠ²Π°Π΅ΡΡΡ, ΠΊΠ°ΠΊ ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΠΎΠ²Π°ΡΡ VAR Π΄Π»Ρ ΠΎΡΠ΅Π½ΠΊΠΈ ΠΏΠΎΡΠ΅Π½ΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΈΡΠΊΠ° ΠΈ Π²ΠΎΠ»Π°ΡΠΈΠ»ΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ, ΡΠ²ΡΠ·Π°Π½Π½ΡΡ Ρ ΠΈΠ½Π²Π΅ΡΡΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ΠΌ Π² ΠΊΡΠΈΠΏΡΠΎΠ²Π°Π»ΡΡΡ, ΠΈ ΠΊΠ°ΠΊ DCS, ΡΠΈΡΡΠΎΠ²Π°Ρ ΠΏΠ»Π°ΡΡΠΎΡΠΌΠ° Π΄Π»Ρ ΠΏΠΎΠ²Π΅ΡΡΠ²ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ, ΠΌΠΎΠΆΠ΅Ρ ΠΏΡΠ΅Π΄ΠΎΡΡΠ°Π²ΠΈΡΡ ΡΠ΅Π½Π½ΡΡ ΠΈΠ½ΡΠΎΡΠΌΠ°ΡΠΈΡ ΠΈ Π°Π½Π°Π»ΠΈΠ· Π² ΡΡΠΎΠΌ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΠΈ. Π ΡΡΠ°ΡΡΠ΅ ΠΎΠ±ΡΡΠΆΠ΄Π°ΡΡΡΡ ΠΏΡΠ΅ΠΈΠΌΡΡΠ΅ΡΡΠ²Π° ΠΈΠ½ΡΠ΅Π³ΡΠ°ΡΠΈΠΈ VAR ΠΈ DCS Π² ΡΡΡΠ°ΡΠ΅Π³ΠΈΠΈ ΡΠΎΡΠ³ΠΎΠ²Π»ΠΈ ΠΊΡΠΈΠΏΡΠΎΠ²Π°Π»ΡΡΠ°ΠΌΠΈ Π΄Π»Ρ ΠΏΡΠΈΠ½ΡΡΠΈΡ ΠΎΠ±ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π°Π½Π½ΡΡ ΠΈΠ½Π²Π΅ΡΡΠΈΡΠΈΠΎΠ½Π½ΡΡ ΡΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΠΉ ΠΈ ΡΠ½ΠΈΠΆΠ΅Π½ΠΈΡ ΡΠΈΡΠΊΠΎΠ².